การบริโภคอาหารที่มีโซเดียมสูง หรือ “อาหารรสเค็ม” อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพหลายด้าน นอกจากเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคไตและความดันโลหิตสูงแล้ว ยังอาจมีผลกระทบต่อตับอีกด้วย หลายคนอาจสงสัยว่าโซเดียมมีความเกี่ยวข้องกับสุขภาพตับอย่างไร บทความนี้จะพาไปเจาะลึกถึงผลกระทบของโซเดียมที่มีต่อตับ
โซเดียมมีผลต่อตับอย่างไร?
1. กระตุ้นการอักเสบและนำไปสู่ตับแข็ง
การรับประทานอาหารที่มีโซเดียมสูงเป็นเวลานาน อาจทำให้เกิดการสะสมของของเหลวในร่างกาย รวมถึงเซลล์ตับ ซึ่งอาจนำไปสู่ ภาวะตับอักเสบ (Hepatitis) เมื่ออาการดำเนินต่อเนื่องเป็นระยะเวลานาน เซลล์ตับอาจถูกทำลายและพัฒนาเป็น ตับแข็ง (Cirrhosis)
2. เพิ่มความเสี่ยงของภาวะไขมันพอกตับ
จากการศึกษาพบว่า การบริโภคอาหารที่มีโซเดียมสูง อาจเป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิด ภาวะไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์ (Non-Alcoholic Fatty Liver Disease: NAFLD) โดยเฉพาะในผู้ที่มีภาวะอ้วนหรือมีดัชนีมวลกายสูง หากไม่ได้รับการดูแล อาจกลายเป็นโรคตับเรื้อรังได้
3. ก่อให้เกิดภาวะบวมน้ำ และเพิ่มความดันโลหิต
การที่ร่างกายได้รับโซเดียมมากเกินไปจะทำให้เกิดการกักเก็บน้ำ ซึ่งส่งผลให้เกิดภาวะบวมน้ำ โดยเฉพาะในผู้ป่วยโรคตับ (เช่น ผู้ที่มีภาวะท้องมาน หรือ Ascites ซึ่งเป็นการสะสมของของเหลวในช่องท้อง) อีกทั้งยังเพิ่มความเสี่ยงต่อความดันโลหิตสูง ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงของโรคตับวาย
4. ทำให้ตับอักเสบรุนแรงขึ้นในผู้ที่มีโรคตับอยู่แล้ว
สำหรับผู้ที่เป็น โรคตับอักเสบเรื้อรัง เช่น ไวรัสตับอักเสบบีหรือซี การรับประทานโซเดียมมากเกินไปอาจทำให้อาการอักเสบของตับรุนแรงขึ้น และลดประสิทธิภาพของการทำงานของตับได้
อาหารที่มีโซเดียมสูง ควรระวัง!
โซเดียมพบได้ในอาหารหลายประเภท บางชนิดอาจได้รับจากเครื่องปรุงรสโดยตรง ในขณะที่บางชนิดพบในอาหารแปรรูป ต่อไปนี้คือแหล่งโซเดียมที่ควรหลีกเลี่ยงหรือจำกัดการบริโภค
🔸 อาหารแปรรูป เช่น ไส้กรอก แฮม หมูยอ อาหารกระป๋อง
🔸 อาหารฟาสต์ฟู้ด เช่น พิซซ่า เบอร์เกอร์ เฟรนช์ฟรายส์
🔸 อาหารกึ่งสำเร็จรูป เช่น บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป โจ๊กสำเร็จรูป ซุปก้อน
🔸 อาหารหมักดอง เช่น ผักดอง กะปิ ปลาเค็ม
🔸 เครื่องปรุงรส เช่น น้ำปลา ซีอิ๊ว ซอสปรุงรส
วิธีลดปริมาณโซเดียมและดูแลสุขภาพตับ
✅ ลดการใช้เครื่องปรุงรส เช่น ลดปริมาณน้ำปลา ซีอิ๊ว และซอสต่างๆ
✅ เลือกรับประทานอาหารสด หลีกเลี่ยงอาหารแปรรูปและสำเร็จรูป
✅ ตรวจสอบฉลากโภชนาการ เลือกอาหารที่มีปริมาณโซเดียมต่ำ
✅ ดื่มน้ำให้เพียงพอ เพื่อช่วยให้ร่างกายขับโซเดียมส่วนเกินออกไป
✅ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อช่วยควบคุมระดับโซเดียมและความดันโลหิต
การรับประทานอาหารที่มีโซเดียมสูง อาจส่งผลเสียต่อตับ โดยเพิ่มความเสี่ยงของ ภาวะตับอักเสบ ตับแข็ง และไขมันพอกตับ ดังนั้น หากต้องการป้องกันโรคตับ ควรจำกัดปริมาณโซเดียมที่รับประทาน หลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป และดูแลสุขภาพโดยรวมให้ดีอยู่เสมอ