ตับมีปัญหา ต้องรีบหาทางแก้ รีบดูแล บำรุง รักษาให้กลับมาแข็งแรงอีกรอบ ด้วยเหตุว่าแม้ปล่อยไว้ให้ไขมันพอกตับ หรือปล่อยให้ตับอักเสบจนเรื้อรัง ก็เป็นบ่อเกิดของโรคตับแข็ง และก็มะเร็งตับได้ด้วยเหมือนกัน โดย Rohit Satoskar กรรมการผู้จัดการจาก MedStar Georgetown สถาบันปลูกถ่ายมีชื่อเสียง กล่าวเน้นย้ำเตือนถึงจุดสำคัญของตับเราเอาไว้ว่า “ตับ เป็นอวัยวะที่ง่ายต่อการเสียหาย ถ้าเกิดคุณไม่ดูแลมันให้ดี.. และก็เมื่อมันเสียหายไปแล้วครั้งหนึ่ง มันก็ไปลับ ไม่อาจหวนคืนมาดังเดิมได้” แล้วเราจะรู้ได้ยังไงว่าตับกำลังประสบปัญหา แล้ว สาเหตุ ตับมีปัญหา มาจากอะไร..? และก็ควรจะดูแลบำรุงอย่างไร..? เนื้อหานี้มีคำตอบให้คุณ
อวัยวะ “ตับ” ก็เป็นเหมือนศูนย์กลางขนาดใหญ่ ทั้งเป็นโรงงานเก็บผลิตภัณฑ์ (กักเก็บสารอาหารต่างๆ) เป็นทั้งยังโรงงานการผลิต (สร้างโปรตีน สร้างลิ่มเลือด อื่นๆอีกมากมาย) และยังเป็นโรงงานแปรรูป (จากคาร์โบไฮเดรตไปเป็นน้ำตาล ที่ร่างกายจะนำไปใช้เป็นพลังงาน) ถ้าหากร่างกายขาดหัวใจแล้วต้องตาย..ร่างกายที่ขาดตับก็เสมือนตายทั้งเป็น คำบอกเล่าที่ว่าตับเป็นเสมือนหัวใจดวงลำดับที่สองของร่างกาย จึงไม่ได้เกินเลยแต่อย่างใด
หน้าที่ของตับ มีอะไรบ้าง ?
ในส่วนของการสร้าง
– สร้างโปรตีนที่จำเป็นต่อสภาพร่างกาย ซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ
– สร้างโปรตีนซึ่งทำให้เลือดเราแข็ง อย่างไฟบริโนเจน (Fibrinogen) โดยจะถูกสังเคราะห์ขึ้นที่ตับ
– สร้างโปรตีนที่ปฏิบัติหน้าที่ เป็นส่วนประกอบของเลือด อย่างเช่น อัลบูมิน ที่ช่วยอุ้มน้ำสารอาหารและก็เกลือแร่เอาไว้ในเส้นเลือด
– สร้างน้ำดี ย่อยสลายไขมัน รวมถึงมีส่วนช่วยในระบบเผาผลาญร่างกาย
– สร้างสารจำพวกไขมัน รวมทั้งถึงสารเริ่มของฮอร์โมนบางประเภท
ในส่วนของการกักเก็บ
– ตับจะเป็นแหล่งกักเก็บไกลโคเจน เพื่อเปลี่ยนเป็นพลังงานนำไปให้ร่างกายใช้
– เก็บวิตามินรวมทั้งเกลือแร่บางประเภทที่จำเป็น
ในส่วนของการแปรรูปและอื่นๆ
– ตับคอยดัดแปลง อาหารและก็ยาให้อยู่ในรูปที่ร่างกายสามารถนำเอาไปใช้งานได้
– ชวยล้างพิษ กรองสารพิษในเลือด
– ขับของเสียออกมาจากร่างกายในรูปแบบฉี่ หรือขับถ่ายมากับน้ำดี
สาเหตุ ตับมีปัญหา
จริงแล้วการที่ตับพัง หรือตับต้องประสบพบเจอปัญหาเสื่อมโทรมสามารถเกิดได้จากหลายปัจจัยอีกทั้งจากเชื้อไวรัส หรือโรคจากพันธุกรรมตั้งแต่กำเนิด แต่หลักๆที่ทำให้คนส่วนมากมีการอักเสบที่ตับ ค่าตับสูง มักมีต้นเหตุจากการกระทำทำร้ายตับตัวอย่างเช่น
1.ดื่มแอลกอฮอล์
2.ชอบกินอาหารไขมันสูงอย่างของมัน ของทอด
3.ทำงานมาก มีความเครียด
4.ชอบนอนมืดค่ำ ตื่นสาย
5.กินยาหรืออาหารเสริมเยอะเกินไป
6.ขาดการออกกำลังกาย
7.นั่งหรือนอนอยู่กับที่เป็นเวลานาน (เกิน 2 ชั่วโมง)
8.ไม่กินอาหารตอนเช้า
9.ชอบรับประทานอาหารดิบๆสุกๆ
10.ปฏิบัติงานเกี่ยวข้องกับ สารพิษ สารเคมี
11.มีเซ็กส์โดยไม่ป้องกันกับหลายบุคคล
เหล่านี้ล้วนเป็นหนึ่งในพฤติกรรมทุกวันซึ่งเราบางครั้งอาจจะหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่ต้องพบ จึงปฏิเสธไม่ได้เลยว่า “ตับ” ของเรานอกจากจะทำงานหนัก 24 ชั่วโมงแล้ว ยังไม่วายถูกทำร้ายในทุกวันอีกด้วย โดยเราอาจจะลองดูอาการที่เป็น สาเหตุ ตับมีปัญหา ผ่านสัญญาณที่ร่างกายส่งออกมา ได้แก่ มีลักษณะเหนื่อยง่าย อ่อนแรง , มีปัญหาในการนอนหลับ , อาการท้องอืดเสมอๆ, ปวดจุกแน่นที่ชายโครงขวา , ความต้องการของกินน้อยลง , แขนขา ท้องบวมโต เป็นต้น
แม้คุณเริ่มมีหนึ่งในอาการดังกล่าวแล้วยังไม่ให้ความสนใจกลับมาดูแลตับอีก.. รู้สึกตัวอีกครั้งความน่ากลัวของโรคตับก็จะแสดงออกมาอย่างเห็นได้ชัดก็ในขั้นร้ายแรงอย่างตอนเป็นตับแข็ง หรือโรคมะเร็งตับไปเสียแล้ว
การดูแลและรักษาตับเบื้องต้น
“ตับ” เป็นอวัยวะสามารถฟื้นฟูตัวเองได้ โดยด้านทฤษฎีหากเราตัดตับทิ้งไป 3 ส่วน เจ้าตับเองก็สามารถฟื้นฟูกลับไปเป็นรูปร่างแบบเดิมได้ภายในไม่กี่อาทิตย์ เพราะฉะนั้นเมื่อเราเผลอมีพฤติกรรมทำร้ายตับแบบไม่รู้ตัว ตับเองก็ฟื้นฟูตนเองได้ แต่มิได้แปลว่าคุณจะใช้งานมันอย่างหนักหน่วง หรือเพิกเฉยให้ตับถูกทำร้ายโดยไม่ใส่ใจได้ เพราะถ้าเกิดตับอักเสบบ่อยๆจนกระทั่งเกิดพังผืดเกาะกินกลายเป็นตับแข็ง ตับก็หมดสิทธิ์ฟื้น ยิ่งมะเร็งยิ่งไม่ต้องพูดถึง.. สิ่งจำเป็นที่สุดคือ การเอาใจใส่บำรุงตับเพื่อคุ้มครองป้องกันไว้ก่อน ดีกว่าที่จะตามไปรักษาในตอนหลัง
เมื่อเรามีพฤติกรรมที่ทำร้ายตับ ก็ควรเริ่มปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์ให้ตับได้แข็งแรงเยอะขึ้นเรื่อยๆ
(1) ปรับพฤติกรรมการกินอาหาร
ลดของกินไขมันสูง ของทอด ของมัน
ในส่วนเนื้อสัตว์เน้นไปที่เนื้อปลา หรือเนื้อไก่ แทนพวกเนื้อสีแดง (อย่างเนื้อหมู หรือเนื้อวัว) เพื่อลดจำนวนไขมันอิ่มตัวที่จะได้รับ
หลีกเลี่ยงอาหารว่าง เค็มจัด ใช้พวกเครื่องเทศให้กลิ่นและก็รสแทนน้ำตาลและผงชูรส
รับประทานอาหารปรุงสุก รักษาสุขอนามัย ลดความเสี่ยงในการติดเชื้อไวรัส
(2) หมั่นขยับร่างกายเสริมความแข็งแกร่งให้ตับ
ออกกำลังกายให้ได้ 150 นาที/สัปดาห์ (หรืออย่างน้อย 60 นาที/สัปดาห์)
ขณะที่ทำงานหาเวลาลุกเดิน 5-10 นาที หรือปรับเปลี่ยนอริยาบททุก 1-2 ชั่วโมง
ฝึกหัดการหายใจเข้า-ออกลึกๆ เพื่อให้ออกซิเจนเข้าไปกำจัดของเสียในเลือด รวมถึงก๊าซ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ก็ช่วยในระบบหมุนเวียนเลือดได้
(3) หลีกเลี่ยงการรับยาเสพติด หรือสารเคมี
ในกรณีที่ไม่อาจจะเลิกได้ พยามยามลดการดื่มแอลกอฮอล์ หรือการสูบบุหรี่ให้น้อยลงที่สุด
เลี่ยงการเข้าไปในพื้นที่เสี่ยง หรือบริเวณที่มีการแปดเปื้อนของสารเคมี รอบๆที่มีฝุ่นควัน มลพิษหนาแน่น
ถ้าปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตได้ ตับย่อมกลับมาแข็งแรงทำงานได้เต็มประสิทธิภาพตามเดิม เพิ่มเติมเป็นแม้มีความรู้สึกว่าพฤติกรรมเหล่านี้เราอาจทำเป็นยาก ลองมองเคล็ดลับน่าสนใจ ที่จะสามารถช่วยคลีนตับเราได้กัน..
เคล็ด(ไม่)ลับน่าสนใจ คู่การดูแล ตับมีปัญหา
“เรื่องกิน..เรื่องสำคัญ” อาหารที่เรารับเข้าไปในทุกวันก็ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงยิ่งใหญ่ให้แก่ตับได้เหมือนกัน ซึ่งทานเข้าไปแล้วตับจะดียิ่งขึ้นหรือแย่ลง ก็ขึ้นกับว่าเรารับประทานอะไรลงไป.. แล้วก็นี่คือ 3 ตัวช่วยน่าสนใจซึ่งสามารถคลีนตับที่มีปัญหาของเราได้
ตัวช่วยแรก #ซูเปอร์เครื่องเทศ – กระเทียม
ถึงจะพบเห็นได้ตามตลาดทั่วๆไป เปิดตู้แช่เย็นเราก็เจอ แม้กระนั้นเครื่องเทศที่ดูบ้านๆนี้ซ่อนเร้นไปด้วยคุณประโยชน์ที่ไม่ได้บ้านตาม โดยกระเทียมจะช่วยกระตุ้นกระบวนการดีท็อกซ์ และป้องกันตับจากพิษ รวมทั้ง Advanced Biomedical Research (2016) ยังได้เผยแพร่การค้นคว้าว่ากระเทียมผงช่วยสำหรับเพื่อการลดไขมันในผู้ที่มีภาวะไขมันพอกตับได้อีกด้วย
ตัวช่วยสอง #ซูเปอร์ฟรุ๊ต – พรูนัส มูเม่
แม้ชื่อจะไม่เคยได้ยินคนอีกหลายๆคน แต่ว่ามันเป็นสารสกัด ซึ่งเป็นนวัตกรรมใหม่จากเบลเยียมซึ่งช่วยลดการสะสมของไขมันส่วนเกินในตับ แล้วก็ลดอาการอักเสบของตับได้ โดยจะมีสารสำคัญในการออกฤทธิ์เป็น กรดโอลีโนลิกแล้วก็กรดเออโซลิก ซึ่งมีคุณสมบัติเพิ่มกระบวนการเมตาบอลิซึมในตับ รวมถึงสามารถลดไขมันเลวเพิ่มไขมันดี ซึ่งส่งผลให้ตับมีสุขภาพแข็งแรง ทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ
ตัวช่วยสาม #ซูเปอร์เครื่องดื่ม – ชาเขียว
ชาเขียวถือเป็นเครื่องดื่มที่ช่วยคลีนตับชั้นเยี่ยม โดยในปี 2015 The World Journal of Gastroenterology มีการทำการค้นคว้าว่า ชาเขียว ช่วยลดระดับไขมันในเลือดตลอดจนถึงส่วนต่างๆในร่างกาย ทั้งยังพบว่า ผู้ที่ดื่มชาเขียวจำนวน 5 – 10 แก้วต่อวัน สามารถช่วยลดไขมันพอกตับได้อีกด้วย รวมทั้งยิ่งชงอ่อนๆจิบเบาๆทั้งวันยังช่วยดีท็อกซ์ชะล้างสารพิษได้อีกด้วย
สรุป
ตับมีปัญหา ปล่อยปัญหาไว้ก็จะยิ่งสะสมจนถึงโรคร้ายอาจถามหาโดยไม่รู้ตัว เมื่อจำเป็นต้องใช้ชีวิตและมีพฤติกรรมทำร้ายตับอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ตัวช่วยดีๆหรือการปรับพฤติกรรมก็เป็นเรื่องสำคัญซึ่งสามารถป้องกันแล้วก็ลดความเสี่ยงในการเป็น ตับแข็ง หรือโรคมะเร็งตับ โรคยอดฮิตที่เอาชีวิตคนประเทศไทยกันติดท็อป 5 ของไทยเรากันเลยทีเดียว
“สู้เพื่อตับวันนี้..ชีวิตดีวันหน้า” ร่างกายที่แข็งแรงเราสร้างขึ้นเองได้.. โดยแม้สงสัย หรือมีปัญหาสุขภาพตับอยากขอความเห็นผู้เชี่ยวชาญ ขอรับคำแนะนำปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพกันได้ฟรีๆที่ Fanpage และก็ Line : @ Hepheka ซึ่งจะมีกลุ่มผู้ที่มีความเชี่ยวชาญและก็เภสัชกรพร้อมให้คำปรึกษาคุณในทุกเมื่อ
ขอบคุณบทความจาก : https://www.rophekathailand.com/post/l/hepheka/how-liver-notwork
Tags : ตับมีปัญหา,ตับไม่ทำงาน,ความสำคัญของตับ